Een historisch beeld.........

Vlaanderen werd in de 14e eeuw steeds meer afhankelijk van het buitenland. Het gewest zat ingeklemd tussen Frankrijk en Engeland. Engeland kon Vlaanderen onder druk zetten door te dreigen de woltoevoer stop te zetten. Zo kon Engeland de Vlamingen dwingen in de Honderdjarige Oorlog (1347-1453) tegen Frankrijk neutraal te blijven. Italianen en Engelsen beheersten de wolhandel. In Vlaanderen waren nauwelijks nog wolhandelaren. De Hanze op Londen had niets meer te betekenen. Het Zwin verzandde en Brugge werd een dode handelsstad.  Gwijde van Dampierre werd in 1305 opgevolgd door de oudste zoon van Gwijde van Dampierre: Robrecht lll van Béthune (1305-1322), bijgenaamd De Leeuw van Vlaanderen. Behalve graaf van Vlaanderen was hij ook graaf van Nevers (1273 tot 1322). Hij huwde in 1265 met Blanca van Anjou, dochter van Karel van Anjou (die later koning van Napels en van Sicilië zou worden). Zij overleed reeds in 1269 en hun zoon Karel stierf op elfjarige leeftijd. Hij hertrouwde in 1272 met Yolande, gravin van Nevers, die hem vijf kinderen schonk (waaronder Lodewijk van Nevers en Robrecht van Kassel).
Robrecht van Bethune verwierf militaire roem in Italië, toen hij aan de zijde van zijn schoonvader Karel van Anjou streed (1265–1268) tegen de laatste Hohenstaufens, Manfred en Konradin). Samen met zijn vader nam hij in 1270 deel aan de Achtste Kruistocht naar Tunis, onder de leiding van Lodewijk de Heilige. Na zijn terugkeer van de Kruistocht, bleef hij, zowel op militair, politiek als administratief gebied, steeds een trouw medewerker van zijn vader in diens strijd tegen de pogingen van de Franse koning Filips de Schone om Vlaanderen bij het kroondomein te voegen. Hoofdzakelijk onder zijn invloed verbrak Gwijde van Dampierre alle feodale banden met zijn leenheer (20 januari 1297). Toen het verzet hopeloos bleek, gaf Robrecht zich samen met zijn vader en zijn broer Willem van Crèvecœur gevangen aan de Franse koning (mei 1300). Kort daarvoor had hij in feite het bewind overgenomen van zijn vader. Hij werd opgesloten in het kasteel van Chinon. Zo nam hij dan ook geen deel aan de Guldensporenslag, in tegenstrijd met de romantische voorstelling van Hendrik Conscience in zijn roman De Leeuw van Vlaanderen.

Na de dood van Gwijde van Dampierre in gevangenschap mocht Robrecht naar zijn graafschap terugkeren (juli 1305). De uitvoering van het voor Vlaanderen zeer nadelige Verdrag van Athis-sur-Orge zou zijn stempel drukken op heel het bewind van graaf Robrecht. Aanvankelijk boekte hij wel enig succes bij zijn pogingen om zowel de steden als het platteland tot nakoming van de aangegane verplichtingen te bewegen. Vanaf april 1310 ging hij echter resoluut in het verzet, gesteund door de bevolking en zijn familieleden, en zo hield hij, zowel op diplomatiek als op militair vlak, stand tegen de Franse koning. Toen hij in 1319 naar Rijsel oprukte, weigerden de Gentenaars hem over de Leie te volgen. Mede onder druk van zijn kleinzoon Lodewijk I van Nevers gaf de vermoeide Robrecht de strijd op, en ging hij in april 1320 in Parijs leenhulde brengen aan de koning. Maar zelfs na die datum zou hij nog de uitvoering van het Verdrag van Athis-sur-Orge en de daaropvolgende overeenkomsten saboteren. Robrecht van Bethune overleed in 1322 en werd opgevolgd door zijn kleinzoon Lodewijk en niet door zijn zoon (die ook Lodewijk heette) die intussen was overleden.


In Vlaamsgezinde kringen wordt Robrecht van Bethune, alias "de Leeuw van Vlaanderen", wegens zijn onenigheid met Frankrijk en de vertekende voorstelling door Hendrik Conscience, vaak gezien als een symbool voor de Vlaamse ontvoogding. In werkelijkheid sprak "de Leeuw van Vlaanderen" hoogstwaarschijnlijk niet eens Nederlands. Toch speelde hij een belangrijke rol in het behoud van de zelfstandigheid van het graafschap in de tijd vóór en na zijn gevangenschap. De zoon van Robrecht lll, Lodewijk l van Nevers was twee maanden vóór de dood van zijn vader overleden. Zijn zoon, Lodewijk ll van Nevers volgde in 1322 zijn grootvader op.