Petrus de eerste paus.........

Biografie

Petrus was een visser op het meer van Genesareth. Eigenlijk heette hij Simon bar Jona ('Simon, zoon van Jona'). Zijn broer Andreas leidde hem tot Jezus, die zijn prediking nog maar net was begonnen. Jezus noemde hem in het Aramees Kefas, wat in het Grieks Petros is en Rots betekent. Hij begeleidde Jezus gedurende diens hele openbare leven – geen andere apostel komt in het evangelie zo vaak voor – waarbij hij soms uit naam van alle apostelen het woord voerde, zoals in de centrale tekst over zijn zending, het zestiende hoofdstuk van Matteüs. Na de dood, verrijzenis en hemelvaart van Jezus trad Petrus op als hoofd van Zijn leerlingen. Ten tijde van keizer Nero onderging hij de marteldood. Petrus vond zijn laatste rustplaats vlak bij het stadion van de Vaticaanse heuvel waar hij was gekruisigd. Petrus werd, volgens de traditie, op eigen verzoek ondersteboven gekruisigd, met het hoofd naar beneden, omdat hij (volgens de apocriefe Handelingen van Petrus) wilde tonen dat door de komst van Jezus alle verhoudingen waren omgekeerd.

Petrus speelde in de vroege kerk een centrale rol, die onder meer in de Handelingen beschreven en door de kerkvaders overgeleverd wordt. De overlevering vermeldt dat de stichting van de kerken in Rome, Antiochië en Jeruzalem op Petrus teruggaat. Voor het verblijf van Petrus in Rome reiken bronnen (naast de apostolische Handelingen) terug tot in het onmiddellijke na-apostolische tijdvak (o.m. De Eerste brief van Clemens aan de christenen van Korinte en de brief van Dionysius van Korinthe aan de christenen van Rome). Het standpunt jegens de authenticiteit van Petrus' verblijf in Rome wordt evenwel vaak beïnvloed door de houding ten opzichte van de legitimiteit van het katholieke petrusambt.


Opdrachten aan Petrus

Het evangelie naar Mattheus vermeldt Petrus als rots van de Kerk. Jezus zegt: ‘Jij bent Petrus, de rots waarop ik mijn kerk zal bouwen, en de poorten van het dodenrijk zullen haar niet kunnen overweldigen. Ik zal je de sleutels van het koninkrijk van de hemel geven, en al wat je op aarde bindend verklaart zal ook in de hemel bindend zijn, en al wat je op aarde ontbindt zal ook in de hemel ontbonden zijn’. (Mattheus 16:18-19) Dit wordt ook wel de traditio clavium genoemd.

In het evangelie naar Lucas krijgt hij de opdracht zijn broeders in het geloof te sterken: ‘Ik heb voor je gebeden opdat je geloof niet zou bezwijken. En als jij eenmaal tot inkeer bent gekomen, moet jij je broeders sterken.’. (Lucas 22:32)

Aan het einde van het evangelie naar Johannes geeft Jezus hem opdracht op te treden als herder van zijn kudde. Toen ze gegeten hadden, sprak Jezus Simon Petrus aan: ‘Simon, zoon van Johannes, heb je mij lief, meer dan de anderen hier?’ Petrus antwoordde: ‘Ja, Heer, u weet dat ik van u houd.’ Hij zei: ‘Weid mijn lammeren.’ (Johannes 21:15-18).

Petrus zegt dat hij Jezus niet kent

Een dieptepunt is het moment, nadat Jezus gevangengenomen was, dat Petrus tot drie keer toe beweert dat hij Jezus niet kent, wat hij zich pas realiseert als hij een haan hoort kraaien. Eerder die avond daarvoor had Jezus dat voorspeld, terwijl Petrus nog bezworen had dat hij Jezus nooit zou afvallen. Alle evangeliën vermelden deze gebeurtenis, maar de details verschillen en volgens sommige uitleggers heeft Petrus zijn Heer zelfs zes keer verloochend, en dat Jezus hem twee keer waarschuwde.

Bisschop van Rome

De bijzondere rol van Petrus als bisschop van Rome werd al vroeg door de Apostolische Vaders en kerkvaders onderstreept, met name door Tertullianus, Clemens van Alexandrië, Irenaeus van Lyon, Ignatius van Antiochië, Cyrillus van Jeruzalem en Cyprianus van Carthago. Zij schreven aan de Romeinse bisschop een bijzondere verantwoordelijkheid voor de eenheid van de christenen toe (bijvoorbeeld in de strijd rond het Sabellianisme, het Marcionisme en schisma van Novatianus), die steeds werd verantwoord met het teruggrijpen naar Petrus. Op deze basis ontwikkelde zich in de kerk een ecclesiologische theologie van het petrusambt.